Bespreking Kadernota 2013 Gemeenteraad 28 juni 2012.

Geacht college, raadsleden en overige aanwezigen.

Het college geeft in de kadernota een beknopt financieel vooruitzicht vanaf 2013 en verder.

Zij wil hiermee kaders van de raad vragen om de Programmabegroting te maken.

Dit is niet gemakkelijk te voorspellen in de huidige situatie van:

• Een demissionair kabinet met controversieel verklaarde besluiten en Tweede Kamer verkiezingen op 12 september

• Europese financiële spanningen

• Een economische crisis

Ook wordt volop gesproken over:

• Meer taken van de Rijksoverheid naar de lokale overheden

• Bezuinigingen

• Meer samenwerking met andere gemeenten en in regionaal verband.

Waar mogelijk willen we meedenken bij deze ontwikkelingen. We willen ook niet weglopen voor verantwoordelijkheden.

Ook landelijk heeft de ChristenUnie haar bijdrage geleverd aan het zgn. Lente-akkoord.

Als ChristenUnie willen we hierbij onderstrepen:

• Er wordt meer van het vrijwilligerswerk van de samenleving verwacht;

• We moeten degenen die het niet kunnen redden in de maatschappij behulpzaam zijn.

Maar eerlijk gezegd kijken we kritisch naar de voorstellen in de kadernota.

We willen zeker niet alles strikt vastleggen.

In het najaar, bij het vaststellen van de programmabegroting, moet dit met de op dat moment bekende gegevens gebeuren. We willen ook ruimte en keuzes houden.

Wat ons nu al opvalt: In de oorspronkelijke opzet van de kadernota werd een negatief beeld geschetst van de algemene uitkering vanwege de rijksbezuinigingen.

Deze week kregen we andere berichten. Dat scheelt voor 2013 zomaar € 250.000.

En voor de WMO scheelt het ook ineens € 143.500.

Natuurlijk moet de wethouder financiën realistisch zijn. Maar u blijft ook wel steeds komen met de meest sombere scenario’s. Het is wellicht een schrale troost: In de jaarrekeningen zien we de sombere cijfers ook niet zo terug als de wethouder heeft aangegeven.

Meer ontwikkeling en doorwerking van plannen die wat op kunnen leveren.

De ChristenUnie wil nog steeds meer ambitie in uitwerking van plannen die ook vermindering kunnen geven van vaste lasten.

Er zijn goede initiatieven gekomen. De bespreking van de plannen in Noordeloos, Arkel en het zwembad en het gezondheidscentrum in Giessenburg vinden we zo’n voorbeeld.

Goede voorzieningen en kerngericht werken blijven we belangrijk vinden voor de leefbaarheid. Maar hoeveel moet dat kosten?

Mogen we niet meer verwachten van vrijwilligers en ook adequate ondersteuning (indien nodig) van het apparaat?! Soms vraag ik me af: waar is de inbreng van het college? Is het niet te gemakkelijk om naast de al aanwezige mogelijkheden nog eens 2 fte’s op te voeren?!

25 jaar geleden had ieder dorp een verenigingsraad. Met afgevaardigden werden in een Giessenlandse vrijwilligersraad de activiteiten met elkaar afgestemd. Ze vergaderden gewoon bij een kerk of voetbalclubkantine en het gemeentehuis. Dat hoeft bij voorbaat niet alles te kosten!

We hebben duidelijk moeite met de voorstellen voor meer uitgaven.

We kijken echt kritisch naar de sterk gestegen uitgaven waar de CDA naar heeft gevraagd.

We schrikken van de enorme stijging van uitgaven op het terrein van bestuur, personeel en voorlichting. En ook de toenemende kosten van regionale samenwerkingsverbanden, inclusief de GLZ-samenwerking. Zo wordt in uw toelichting over secretariepersoneel wel gemakkelijk vermeld: een aantal posten is er bijgekomen voor GLZ.

In de uitbreiding van het aantal FTE’s zoals u voorstelt kunnen wij ons volstrekt niet vinden.

Wij hebben te veel vragen bij een kritisch kijken naar afslanking als er werkzaamheden wegvallen of anders opgelost zouden kunnen worden.

Bij voorbeeld: het gemeentelijk apparaat werd niet of nauwelijks afgeslankt na verkoop van het woningbedrijf.  Veel projecten zijn teruggedraaid. Voor het onderwijs zijn er zeer veel taken overgeheveld. Bewonersgroepen blijken diverse initiatieven te kunnen nemen en uitvoeren met beperkte financiële ondersteuning.

U vraagt een aantal fte’s en bijbehorende financiën extra. (Handhaving, interne zaken e.d.)

U spreekt regelmatig over verbetering van de kwaliteit van de dienstverlening. Het werd niet voorzien van een kostenplaatje. De kosten zijn sterk gestegen. De inwoners krijgen op deze manier  alsnog de rekening gepresenteerd van de nagelaten afslanking van het apparaat. 

Er wordt ook regelmatig gezegd dat de kosten stijgen vanwege de wettelijke verplichtingen en decentralisatiemaatregelen. Evenredig zouden we verantwoordelijkheid moeten nemen in keuzes van uitgaven en kwaliteitsverbetering met voldoende rekenschap van het kostenplaatje.

Daarmee geven we een kritische reactie op uw voorstellen en willen we alleen maar kennisnemen van het geschetste in de kadernota 2013.

Wij stemmen niet in met de voorstellen 2 en 3.

Kritisch kijken naar samenwerking en gemeenschappelijke regelingen:

Prima om met visie naar de toekomst te kijken. De uitgewerkte Visie 2030 is een goed voorbeeld van regionale afstemming en een gezamenlijke richting bepalen op veel gebieden.

De GLZ samenwerking is op een aantal terreinen gestart, maar we vragen ons af of het einddoel (de gezamenlijk stip op de horizon) wel voldoende eenduidig is.

Misschien moeten we juist op een aantal bestuurlijke punten meer naar een brede samenwerking kijken.

Overigens zeggen wij er direct bij:

Blijf kritisch op allerlei (ZHZ-)samenwerkingsverbanden en gemeenschappelijke regelingen.

We kennen de kostenverslindende gevolgen van deze bestuurlijke molochs. En ook nu vraagt u n.b. € 200.000,00 extra voor de Veiligheidsregio (nog exclusief de huisvestingscomponent) voor de Brandweer.

Dit verwacht je toch niet bij samenwerking?! We gaan er ook niet mee akkoord.

Kritisch dan bedoelen we o.a. de effectiviteit van samenwerking, afstemming en bedrijfsvoering. Een voorbeeld: We worden maandelijks overstelpt met duur drukwerk.

Wat is de noodzaak?

Maar ook andersom: Als wij aan zo’n gemeenschappelijke regeling gaan deelnemen en betalen dan betekent dat toch een vermindering van onze eigen kosten, werkuren en werkruimte! Dus afslanking van ons eigen apparaat en geen kostentoename.

OZB-voorstel en komen tot meer investering.

Met uw voorstellen van de OZB stapt u eindelijk over uw heilig huisje heen. Is dat politieke moed of kunt u de volgende keer beter loze beloften nalaten? In ieder geval wordt u gesteund door het advies in het rapport van Deloite waar ik vorig jaar al bij de kadernota over sprak.

Het voorstel is een van de geadviseerde middelen om meer evenwicht in uitgaven en inkomsten te krijgen, zodat we echt met onze gereserveerde gelden wat kunnen gaan doen.

De ChristenUnie pleit daar nog steeds voor. We worden nog bezorgder over de renteopbrengsten en de hardheid van onze uitgezette miljoenen.

We willen er wat mee. Daar zal het CDA ook wel mee komen. En de PvdA is daar ook al eerder duidelijk in geweest.

Wij zien in het najaar hopelijk met afweging van de genoemde punten uw begrotingsvoorstellen tegemoet.

Ik dank u voor uw aandacht.

Namens de fractie van de ChristenUnie: Jan Verspuij